‘Dit is je overgrootmoeder!’
Door: Retourtje inzicht
Blijf op de hoogte en volg Retourtje inzicht
20 Augustus 2009 | Nederland, Gorinchem
Vandaag ben ik gaan wandelen door een recreatiegebied dat aan de rivier ligt. Ik wist niet dat zo dicht bij mijn eigen huis de natuur zo mooi kon zijn! Gewoon prachtig! Hier kan ik rustig nadenken over welke richting ik uit moet in mijn leven. Misschien toch maar weer gaan studeren! En dan iets met mensen. Social work of zo.
De zon gaat langzaam onder. Het licht is super. Net alsof ik in een bioscoop naar een natuurfilm kijk. Langs het water staan bankjes, precies op de beste plekken om naar dit spektakel te kijken. Ik loop ernaartoe. Ik ben niet de enige. Er zit een oude, grote, statige man op zijn scootmobiel. Hij groet me vriendelijk. Ik stop, groet terug en neem plaats op een bankje.
‘Ik zit hier graag,’ begint de man, ‘het licht is mooi, zie je dat rode licht?’ Hij maakt een foto. ‘Het is wel lastig op zo’n scootmobiel en mijn ogen zijn ook niet meer zo goed. Maar ik houd ervan om mooie momenten vast te leggen. Het is eigenlijk zo’n beetje het enige dat ik nog kan. En dan komen de dingen die je vergeten bent weer terug. Ken je dat?’ Ik denk na over wat de man net zegt, maar voor ik hem kan antwoorden vertelt hij al weer verder.
‘Mijn overgrootvader is geboren als slaaf! Hij heette Samuel MacDonald. Zijn vrouw was de slavin Henrietta Mec, dochter van de slavin Mimie, en zijn vader was Alexander MacDonald. Ik herinner me dat mijn oma hem the Scottisch Grandfather noemde, want hij was als jongeman uit Schotland naar Suriname gekomen. Als directeur van de kokosnoot- en bananenplantage heeft hij nog slaven afgeranseld. De Britten hadden geen vrouwen mee-genomen en MacDonald verwekte kinderen bij de huisslavin Sophia. In 1822 werd hun zoon Samuel als slaaf geboren. Toen Samuel volwassen was, zijn zijn moeder en hij vrijgekocht door de oude heer MacDonald. Ik ben eigenlijk nooit met die lui bezig geweest, tot mijn achternicht vertelde dat ze een boek aan het schrijven was. Plotseling was die herinnering er van het overlijden van mijn oma Ida. Ik zag mezelf weer staan als jongeman in haar tuin bij een grote stapel rommel. Tussen dakpannen, platen, kranten en andere viezigheid lag een schilderij. Dat schilderij hing bij haar in de kamer. Mijn oma zei altijd: ‘Dit is je overgrootmoeder!’ Ik heb het meegenomen en hoorde later dat het mevrouw Henrietta Mec was.
Ik heb een boekje waarin alles beschreven staat. We realiseren ons niet dat het pas honderdvijftig jaar geleden is dat de slavernij is afgeschaft. Moet je je voorstellen hoe kort dat nog geleden is. Mijn oma kende die mensen!’
Lief Dagblog,
Ik was wel geshockeerd toen ik het vrijkoopbewijs onder ogen kreeg en het boek waarin alles staat beschreven. Je kunt je moeilijk voorstellen dat mensen zo met elkaar om kunnen gaan. En wat hebben we nou eigenlijk geleerd van deze geschiedenis?
De zon gaat langzaam onder. Het licht is super. Net alsof ik in een bioscoop naar een natuurfilm kijk. Langs het water staan bankjes, precies op de beste plekken om naar dit spektakel te kijken. Ik loop ernaartoe. Ik ben niet de enige. Er zit een oude, grote, statige man op zijn scootmobiel. Hij groet me vriendelijk. Ik stop, groet terug en neem plaats op een bankje.
‘Ik zit hier graag,’ begint de man, ‘het licht is mooi, zie je dat rode licht?’ Hij maakt een foto. ‘Het is wel lastig op zo’n scootmobiel en mijn ogen zijn ook niet meer zo goed. Maar ik houd ervan om mooie momenten vast te leggen. Het is eigenlijk zo’n beetje het enige dat ik nog kan. En dan komen de dingen die je vergeten bent weer terug. Ken je dat?’ Ik denk na over wat de man net zegt, maar voor ik hem kan antwoorden vertelt hij al weer verder.
‘Mijn overgrootvader is geboren als slaaf! Hij heette Samuel MacDonald. Zijn vrouw was de slavin Henrietta Mec, dochter van de slavin Mimie, en zijn vader was Alexander MacDonald. Ik herinner me dat mijn oma hem the Scottisch Grandfather noemde, want hij was als jongeman uit Schotland naar Suriname gekomen. Als directeur van de kokosnoot- en bananenplantage heeft hij nog slaven afgeranseld. De Britten hadden geen vrouwen mee-genomen en MacDonald verwekte kinderen bij de huisslavin Sophia. In 1822 werd hun zoon Samuel als slaaf geboren. Toen Samuel volwassen was, zijn zijn moeder en hij vrijgekocht door de oude heer MacDonald. Ik ben eigenlijk nooit met die lui bezig geweest, tot mijn achternicht vertelde dat ze een boek aan het schrijven was. Plotseling was die herinnering er van het overlijden van mijn oma Ida. Ik zag mezelf weer staan als jongeman in haar tuin bij een grote stapel rommel. Tussen dakpannen, platen, kranten en andere viezigheid lag een schilderij. Dat schilderij hing bij haar in de kamer. Mijn oma zei altijd: ‘Dit is je overgrootmoeder!’ Ik heb het meegenomen en hoorde later dat het mevrouw Henrietta Mec was.
Ik heb een boekje waarin alles beschreven staat. We realiseren ons niet dat het pas honderdvijftig jaar geleden is dat de slavernij is afgeschaft. Moet je je voorstellen hoe kort dat nog geleden is. Mijn oma kende die mensen!’
Lief Dagblog,
Ik was wel geshockeerd toen ik het vrijkoopbewijs onder ogen kreeg en het boek waarin alles staat beschreven. Je kunt je moeilijk voorstellen dat mensen zo met elkaar om kunnen gaan. En wat hebben we nou eigenlijk geleerd van deze geschiedenis?
-
19 Augustus 2014 - 14:16
M. Vries:
Geprikkeld door het stamboom onderzoek van mevrouw Nekrui ga ik naar Suriname om de plaatsen van mijn voorouders te bezoeken. Samuel MacDonald is ook mijn overgrootvader. De slavernij is van een geschiedenis plotsklaps mijn geschiedenis geworden. Dank je wel Gonda. -
20 Augustus 2014 - 13:52
Toinette Loeffen:
Beste M. Vries,
Bijzonder te horen dat het stamboomonderzoek van Mevrouw Necrui u geprikkeld heeft en u de plaatsen van uw voorouders gaat bezoeken. Mooi te horen dat hierdoor de slavernij van een geschiedenis ook uw geschiedenis is geworden!
Bovenstaand verhaal is het verhaal van mijn (inmiddels overleden) schoonvader die een neef is van Gonda Nekrui-MacDonald. Dit verhaal is (met bronvermelding en goedkeuring van Gonda Nekrui Mac Donald) verwerkt in het boek Retourtje Inzicht; Creatief met diversiteit voor sociale professionals dat door Herma Tigchelaar en mijzelf is geschreven en inmiddels op 7 Hogescholen gebruikt wordt.
Met behulp van diversiteitstheorien, persoonlijke verhalen en creatieve opdrachten willen we studenten en docenten tonen dat de slavernij een gechiedenis is van ons allemaal.
Vorige week heb ik, voor de 3e keer, samen met mijn man Steve Monsanto, die ook familie is van Samuel en van u, het slavenmuseum bij Cura Hollanda op Curacao bezocht. En ook dit keer heeft het, net als de andere twee keren, ons beiden weer diep geraakt.
Verschrikkelijk wat mensen elkaar aan hebben gedaan en momenteel nog steeds aan doen.
We hopen dat studenten en andere betrokkenen zich realiseren dat onze familie veel groter is dan we denken en een geschiedenis (hoe pijnlijk soms ook) onze geschiedenis is. En...dat we, als we dat willen, hiervan kunnen leren.
Dank je wel voor dit bericht en ik wens je een bijzondere reis toe waarin je veel (terug) zult vinden! -
11 Januari 2024 - 22:06
Bloem:
Waarom steeds over het afranselen praten ,ik keur het niet goed ,maar was hij de enige die dat deed ?graag dus stoppen mee.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
